Groencompensatiebeleid

De stad Amersfoort wil in de toekomst gezond, groen en slim groeien. Maar wanneer groei je groen? Hoe doe je dat? Hoe ga je om met het bestaande groen? En als het bestaande groen toch ruimte moet maken voor nieuwe ontwikkelingen, hoe kun je dat dan integreren, hergebruiken of compenseren? En wanneer is dat voldoende: kwalitatief en kwantitatief? Hier geeft het nieuwe groencompensatiebeleid antwoord op. Het beleid is voor alle ruimtelijke veranderingen: groot en klein.

Waarom groencompensatiebeleid?

Het formuleren van nieuw groencompensatiebeleid volgt uit de Groenvisie en de Toekomst Agenda Milieu.  Samen met o.a. de Groenkaart en de Bomenleidraad zorgt het compensatiebeleid voor behoud en versterking van de groene waarden van Amersfoort.

Als doelen voor de compensatie zijn genoemd:
•    Behoud en versterking van groene waarden
•    Vergroten biodiversiteit (kenmerkende plant- en diersoorten)
•    Transparante regels voor initiatiefnemers

Ook is aan het begin van het traject al een aantal uitgangspunten benoemd. Zo moet de compensatie passen bij Amersfoort. De grootte van het project en de ingreep bepaalt hoeveel compensatie nodig is. De maatregelen richten zich op planten en dieren die in Amersfoort voorkomen. Dit verschilt per stadsdeel want de Berg is anders dan Nieuwland en anders dan Randenbroek. Later is daar aan toegevoegd dat het groen dat verdwijnt binnen het plangebied wordt gecompenseerd. 

Vastgesteld

Op 31 mei 2022 is het groencompensatiebeleid vastgesteld in de Raad. Bij het raadsvoorstel zijn één amendement en één motie behandeld:

• Amendement Op naar een duidelijk groencompensatiebeleid - over het nog beter maken door belangrijke punten uit de argumenten en kanttekeningen van het raadsvoorstel op te nemen in de beslispunten - (D66, Amersfoort2014, CDA, GroenLinks, ChristenUnie en Beter Amersfoort) is aangenomen met 35 stemmen voor en 4 tegen (VVD).
• De motie Struikroven - 1. samen met Stichting Struikroven onderzoeken welke locaties in Amersfoort geschikt kunnen zijn als tijdelijke ‘Roverstuinen’, groenlogeertuinen of plantenkringloop -, en 2 hergebruik van groen bij sloop renovatie- en nieuwebouwprojecten te stimuleren door dit als procesafspraak op te nemen in het Groencompensatiebeleid (GroenLinks, Beter Amersfoort, Amersfoort voor Vrijheid, Amersfoort2014 en ChristenUnie) is aangenomen met 35 stemmen voor en 4 tegen (VVD).

De raad nam het raadsvoorstel (met gewijzigd raadsbesluit door het aangenomen amendement) unaniem aan (39 stemmen).

Wanneer geldt het?

Het Groencompensatiebeleid (en natuurinclusief bouwen) is op dit moment verplicht voor ruimtelijke plannen die niet passen in het bestemmingsplan en wordt geadviseerd voor andere plannen. Het is bedoeld voor nieuwbouw en herinrichtingen en niet inzetbaar voor groen met een groene bestemming. Hiernaast moet voldaan worden aan de bestaande wettelijke compensatie en mitigatie op basis van de Wet natuurbescherming en onze Verordening Fysieke Leefomgeving.

Stappenplan groencompensatie voor initiatiefnemers:

1. Kijk op Amersfoort in Beeld (amersfoort-in-beeld.nl) of uw plangebied onderdeel uitmaakt van de groenstructuur van Amersfoort.

• Ja, groencompensatie is niet van toepassing want dit gebied moet groen blijven.
• Nee, ga dan door naar stap 2a.

2. a. Staan er bomen (stamomtrek >35 cm op 1 m hoogte) op of rond uw perceel?

• Ja, een boom heeft veel tijd nodig om te groeien en voegt veel waarde toe. Houd bij het maken van uw plan rekening met het uitgangspunt dat bestaande bomen blijven staan. Breng de bomen in beeld met een foto en meet de stamomtrek op 1 meter hoogte. Als er bomen staan lees je hoofdstuk 6 van de bomenleidraad en maak je een Bomen Effect Rapportage. Ga door naar stap 2b. 
• Nee, ga door naar stap 2b

    b. Staan er planten of struiken op uw perceel die mogelijk herplant kunnen worden?

• Ja, houdt bij het maken van uw plan rekening met het uitgangspunt dat planten en struiken een tweede leven kunnen krijgen en zo het plan circulair kunnen maken. Mail Stichting Struikroven voor de opties rondom herbestemming van planten en struiken: marieke.vander.zeijden@struikroven.nl, ga door naar stap 3  
• Nee, ga door naar stap 3 

3. Kijk op Omgevingsvergunning voor bouwen en verbouwen (amersfoort.nl) om na te gaan of uw plan in het bestemmingsplan past.

• Ja, als het plan past krijgt u een groencompensatie en natuurinclusief bouwen advies mee bij de vergunning.
• Nee, als het niet past is groencompensatie en natuurinclusief bouwen verplicht. Ga door naar stap 4

4. a. Om de benodigde groencompensatie globaal te bepalen vult u de invultabel groencompensatie in. Deze kunt u invullen met behulp van de handleiding groencompensatie en natuurinclusief bouwen. Denk eraan de tabel eerst te downloaden en de knop bewerken aan te klikken.

b. maak een groen inrichtings- en beheerplan en voeg dit toe aan de vergunningsaanvraag.  Een inrichtingsplan is een tekening op schaal met daarop het te behouden en nieuwe groen (boomsoorten en grootte). Gebruik voor de plantkeuze bij voorkeur inheemse soorten, kijk voor inspiratie op Plantkiezer Amersfoort (hetgroenehuisamersfoort.nl) of Elke druppel telt | Amersfoort Rainproof en voorbeelden natuurinclusief bouwen

In het beheerplan staat hoe u het groen de komende 10 jaar gaat beheren. Denk daarbij aan water geven, vervangen van groen als het doodgaat en het maaien en snoeien. Bijgaand een link naar voorbeeld beheer- en inrichtingsplan. 

5. De gemeente bekijkt of de aangeleverde tabel en het inrichtings- en beheerplan voldoen en neemt deze op als voorwaarde bij de vergunning.

6. U voert uw plan uit. De bouwinspecteur van de gemeente kijkt bij oplevering of het uitgevoerde voldoet aan de vergunning.

7. Na een jaar komt de gemeente langs om te kijken of de groencompensatie en het natuurinclusief bouwen voldoet aan het groen inrichtings- en beheerplan.

De totstandkoming van het groencompensatiebeleid

Het groencompensatiebeleid is als volgt tot stand gekomen:

• De gemeente heeft gesprekken gevoerd met woningcorporaties en projectontwikkelaars én er heeft in februari 2021 een stadsgesprek plaatsgevonden.
• Er is gekeken wat er verder in Nederland wordt of is ontwikkeld op dit gebied. Uiteindelijk heeft Arcadis de opdracht gekregen om een praktisch groencompensatieinstrument te maken in excel.
• In november 2021 is het instrument al in een aantal voorbeeldsituaties uitgeprobeerd en verder aangescherpt.
• Op 2 februari is het instrument tijdens een avond Groenvisie in Vogelvlucht gepresenteerd en gedeeld met de stad.
• Daarna heeft het college besloten het compensatiebeleid en het puntensysteem door te sturen naar de raad ter besluitvorming. 
• Op  10 mei 2022 is het compensatiebeleid in De Ronde door de gemeenteraad besproken. Daarbij waren ook insprekers aanwezig. Dit is hier terug te kijken vanaf ongeveer 1:22:00
• Op 31 mei kwam het compensatiebeleid terug in Het Besluit, zonder debat en met moties en amendementen, als agendapunt 11. De stukken, ook de stukken die hoorden bij De Ronde, zijn te bekijken via de link.